Czy dowodem w sądzie może być nagranie rozmowy — dokonane bez wiedzy i zgody rozmówcy? 10 stycznia 2023 19 kwietnia 2017 przez Olgierd Rudak A skoro niedawno było o tym, że nagrywanie własnej rozmowy nie jest przestępstwem podsłuchu, zatem może być przedstawione jako dowód przestępstwa — to dziś dwa zdania o tym czy dowodem w
Stosownie do uregulowań zawartych w Kodeksie postępowania cywilnego (dalej: przedmiotem dowodu, mającego wykazać w postępowaniu prawdziwość przytaczanych twierdzeń i okoliczności, są fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Sąd może w celu weryfikacji prawdziwości twierdzeń, dopuścić dowód z dokumentów, ze świadków, z opinii biegłego, czy dowód w postaci filmu, rysunku lub nagrania. W orzecznictwie pojawiają się jednak istotne rozbieżności w zakresie tego, czy dowodem w sprawie może być nagranie z przeprowadzonej przez strony rozmowy, gdy proces nagrywania odbył się bez wiedzy jednej z nich. Podnosi się bowiem, że dowód powinien nie tylko mieć istotne znaczenie dla rozpatrywanej sprawy, ale także powinien być uzyskany w prawnie dopuszczalny sposób. Przeciwko dopuszczeniu przez sąd dowodu z nagrania rozmowy, podczas gdy jedna ze stron nie jest świadoma jej nagrywania, opowiada się Sąd Apelacyjny w Warszawie, który w wyroku z dnia 18 marca 2010 r. w sprawie pod sygn. akt: I ACa 10/2010, wskazuje, że brak zgody strony na nagranie, jak również nie uprzedzenie strony o zamiarze nagrania rozmowy oraz o tym, że nagranie będzie wykorzystane w procesie, narusza przepisy mówiące o tym, co jest przedmiotem dowodu, a także przepisy dotyczące uzasadnienia wyroku przez sąd oraz zasady swobodnej oceny dowodów. Z kolei Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 10 stycznia 2008 r. w sprawie pod sygn. akt: I ACa 1057/2007 stwierdził, iż podstępne nagranie prywatnej rozmowy godzi w konstytucyjną zasadę swobody i ochrony komunikowania się, wyrażoną w art. 49 Konstytucji RP. W opozycji dla powyższego poglądu stoi jednak orzecznictwo Sądu Najwyższego. W wyroku z dnia 30 stycznia 2014 r., sygn. akt: IV CSK 257/2013, Sąd Najwyższy wskazał bowiem, że naruszenie m. in. zasad postępowania dowodowego i związanej z nim zasady bezpośredniości, wskutek wykorzystania dowodu z nagrania rozmowy stron (który nie został formalnie dopuszczony przez sąd i nie był ujawniony na rozprawie) można uznać za uzasadniony, tyle że naruszenie tych przepisów postępowania nie mogło mieć istotnego wpływu na wynik sprawy, skoro podstawą dokonania przez Sąd Apelacyjny ustaleń faktycznych, były także inne dowody - prawidłowo przeprowadzone i wskazane w uzasadnieniu wyroku. Wynika stąd, że jeśli dowód z takiego nagrania nie jest jedynym dowodem w sprawie, a inne dowody także przemawiały za orzeczonym rozstrzygnięciem, naruszenie nastąpiło, jednak nie było istotne dla rozstrzygnięcia. Z kolei w wyroku z dnia 25 kwietnia 2003, sygn. akt: IV CKN 94/2001 Sąd Najwyższy wprost wskazał, że "w procesie rozwodowym w zakresie wykazania winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego służyć może także nagranie magnetofonowe rozmów prowadzonych przez strony, nawet jeżeli tych nagrań dokonano bez wiedzy jednej z nich i w okresie trwania małżonków w faktycznej separacji". Za możliwością dopuszczenia w postępowaniu dowodu z nagrania rozmowy stron opowiedział się także Sąd Apelacyjny w Białymstoku. W wyroku z dnia 31 grudnia 2012, w sprawie pod sygn. akt: I ACa 504/2011, sformułowano pogląd, że "przeprowadzenie dowodu z nagrań dokonanych osobiście przez osoby występujące w charakterze stron, które będąc uczestnikami rozmowy nie naruszają przepisów chroniących tajemnicę komunikowania, określoną w art. 49 Konstytucji. W przypadku naruszenia innych praw o charakterze bezwzględnym (takich jak dóbr osobistych, czy prawa do prywatności), brak bezprawności wynika z realizacji prawa do sądu (art. 45 Konstytucji)". Z powyższego można zatem wywnioskować, że sąd może dopuścić dowód z nagrania rozmowy stron, jeśli tylko nie narusza ona tajemnicy komunikowania się. Dopuszczenie zaś takiego dowodu może co prawda naruszać przepisy dotyczące postepowania dowodowego, jak to wskazuje SA w Warszawie, ale nie będzie to naruszenie istotne, jeśli za rozstrzygnięciem przemawiają też inne dowody, na których sąd się oparł. Karolina Wąsikowska Jan Gołębiowski – były psycholog policyjny, biegły sądowy, profiler kryminalny, wykładowca akademicki. kontakt: kontakt@profilowaniekryminalne.net. Sztuka przesłuchania świadka - Prawo i procedury - Osobowy materiał dowodowy jest w zasadzie najważniejszy w każdym postępowaniu karnym. Nawet czasami na sali sądowej brany jest
Nagranie rozmowy jako dowód w sprawie o rozwód. „Pani Mecenas, nagrywałem swoją żonę podczas awantur w domu oraz założyłem podsłuchy w domu. Mam nagrania jak rozmawia ze swoim kochankiem. Czy mogę użyć ich w sądzie?”. O mnie 🏛 JAK POMAGAM ❓ KONTAKT ✅ Odpowiadając na takie pytanie, zawsze się uśmiecham. Otrzymuję od was bardzo dużo wiadomości z pytaniem, jakich dowodów można użyć podczas procesu rozwodowego. Czy nagranie rozmowy jako dowód w sprawie o rozwód nagranie jest ważne? CHCESZ WIĘCEJ DOWIEDZIEĆ SIĘ O ROZWODZIE – ZAPRASZAM NA FILM – KLIKNIJ Decyzja należy do sądu Nagranie rozmowy jako dowód w sprawie o rozwódCzy nagrania bez zgody są dopuszczalne?Najczęstsze dowody w sprawie o rozwódStanowisko przeciwne Najważniejsze – dopuszczalność dowoduNielegalne podsłuchyWina w rozpadzie Nagranie rozmowy jako dowód w sprawie o rozwód Decyzja należy do sądu Nagranie rozmowy jako dowód w sprawie o rozwód Moim zdaniem każdy z tych dowodów powinniście przedyskutować ze swoim pełnomocnikiem. To on powinien zdecydować o zaprezentowaniu go przed Sądem. Ja trzymam się zasady „im więcej, tym lepiej”. Decyzja o dopuszczalności dowodu należy do Sądu. To, co my możemy zrobić, to bardzo dobrze uzasadnić ten dowód. Po co? Mimo że nagranie jest nielegalne, sąd musi wiedzieć, że ten dowód jest kluczowy i nie mamy żadnego innego. Strony dostarczają rozmaitych dowodów. Zrobią wszystko, byleby tylko wykazać, że wina leży po stronie drugiego małżonka. Jest walka. Dlatego musisz być świadomy tego, jakie kroki możesz i powinieneś podjąć. Należy również pamiętać o odpowiedzialności karnej. Rozwód Warszawa – W jakich momentach życiowych ludzie się rozwodzą? – Dobry adwokat rozwodowy Warszawa Czy nagrania bez zgody są dopuszczalne? Sporne jest, czy dowodem w sprawie cywilnej mogą być nagrania rozmów, jeżeli dokonane zostały bez wiedzy i zgody osób biorących w nich udział. Bywa tak, że takie nagrania to jedyna możliwość udowodnienia istotnych okoliczności w sprawie. Żaden przepis procedury cywilnej nie reguluje wprost problemu dopuszczalności takich dowodów. Z procedury wynika, iż przedmiotem dowodu mogą być wszelkie fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie. Klienci dostarczają mi różnego typu dowodów. Rozwój techniki sprzyja odchodzeniu od tradycyjnych metod (np. zeznania świadków, oględziny, dowód z dokumentów). Najczęstsze dowody w sprawie o rozwód Obecnie do postępowania dowodowego najczęściej załączamy bilingi rozmów, wydruki z komputera, nagraniami rozmów, nagrania z podsłuchów. Duża część pochodzi z mediów społecznościowych, takich jak Facebook, Instagram, itp. Możliwości jest naprawdę wiele… Prawo nie precyzuje, jakie warunki należałoby spełnić, aby móc nagrać swego rozmówcę i przedstawić zapis takiej rozmowy jako dowód w sądzie. Skoro nie ma wyraźnych zakazów, nie ma też przeszkód, aby tego rodzaju środki dowodowe dopuszczać. Rozwód z winy obu stron – Kiedy jest to możliwe ? Czy to moja wina ? Posłużenie się dowodem w postaci nagrań dokonanych bez wiedzy i zgody pozostałych uczestników budzi poważne zastrzeżenia co do dopuszczalności ich procesowego wykorzystania. Stanowisko przeciwne Podstępne nagranie prywatnej rozmowy godzi w konstytucyjną zasadę swobody i ochrony komunikowania się. Dowody uzyskane w sposób sprzeczny z prawem nie powinny być dopuszczane w postępowaniu cywilnym – orzekł Sąd Apelacyjny w Poznaniu (wyrok z 10 stycznia 2008 r., I ACa 1057/07). Najważniejsze – dopuszczalność dowodu Nagranie rozmowy jako dowód w sprawie o rozwód. Aprobatę dla dopuszczenia dowodu z nagrania wyraził Sąd Najwyższy. Stwierdził, że jeśli strona nie zakwestionowała skutecznie w toku postępowania autentyczności omawianego materiału (dźwiękowego), nie ma zasadniczych powodów do całkowitej dyskwalifikacji dowodu z nagrań rozmów telefonicznych, nawet jeżeli nagrań tych dokonywano bez wiedzy jednego z rozmówców (wyrok z dnia 25 kwietnia 2003 roku, I CKN 94/01, Lex nr 80244). Innym orzeczeniem, w którym Sąd Najwyższy opowiedział się za dopuszczalnością takiego dowodu, jest wyrok z dnia 5 kwietnia 2003 r. (sygn. IV CKN 94/01). Nielegalne podsłuchy Sposób oceny dowodu z nagrania może zależeć także od ustalenia, kto dokonywał zapisu. Bardziej rygorystyczne stanowisko należy stosować do nielegalnych podsłuchów rozmów prowadzonych przez osoby trzecie. Stosuje się je do tego typu nielegalnych działań jak przejmowanie cudzej korespondencji, czy hakerskie włamanie do skrzynki odbiorczej poczty elektronicznej. Natomiast sytuacja, w której osoba nagrywająca jest jednocześnie odbiorcą informacji, tzn. jest jednym z uczestników, dokumentującym treść wypowiedzi, powinna być traktowana mniej stanowczo. Zachowanie takiego uczestnika rozmowy rozpatrywać można w kategoriach sprzeczności z dobrymi obyczajami, nie zaś sprzeczności z prawem (por. wyrok SA w Białymstoku z 31 grudnia 2012 r., I ACa 504/11). Warto zwrócić uwagę, że Sąd Apelacyjny położył nacisk na udział osoby nagrywającej w rozmowie jako przesłankę sprawiającą, że czynność nagrywania nie jest sprzeczna z prawem. Ponadto na warunek dopuszczalności przeprowadzenia dowodu z potajemnie sporządzonego nagrania uznał prymat prawa do sądu nad prawem do prywatności i prawem do ochrony dóbr osobistych. W praktyce zdarza się to bardzo rzadko. Dlaczego? Myślę, że po prostu jeszcze mała grupa ludzi posiada taką wiedzę. Jednakże osoba pokrzywdzona wykorzystaniem nagrania w sprawie może dochodzić ZADOŚĆUCZYNIENIA lub ODSZKODOWANIA PIENIĘŻNEGO na drodze odrębnego procesu cywilnego. I to nawet mimo dopuszczenia przez Sąd takiego dowodu w innej sprawie. Rozwody Warszawa. Rozwód z orzekaniem o winie – Zdrada a rozwód Wina w rozpadzie Nagranie rozmowy jako dowód w sprawie o rozwód Spokojnie… Dzięki powyższym wyrokom o dopuszczalności dowodów można się skutecznie bronić. Problem nabiera szczególnego znaczenia w sprawach, gdzie sąd powinien ustalić winę rozkładu pożycia małżonka, który zdradzał lub był agresywny. Na korzyść przemawiać może odniesienie się do zasad dążenia do prawdy i prawa do rzetelnego procesu. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z dobrym adwokatem! Czytaj także: Wzór Pozwu O Rozwód – Błędy W Pozwie Rozwód w Warszawie Ile się czeka ? ADWOKAT MARTA WNUK ✅ Jeżeli chcesz skorzystać z pomocy prawnej, zapraszam Cię do kontaktu: ☎ tel.: +48691512933 📧 e-mail: kontakt@
Świadek, który skorzystał z odmowy zeznań, jest uprawniony do złożenia tych zeznań w toku dalszego postępowania. Odwołanie oświadczenia o odmowie składania zeznań nie jest limitowane żadnym temporalnym wymogiem i może nastąpić do prawomocnego zakończenia postępowania. Adwokaci zwracają uwagę na to, że w sprawach, w których
utworzone przez | mar 2, 2021 Problem wykorzystywania w postępowaniu sądowym nagrań wykonanych w tajemnicy przed osobami, które zostały na nim zarejestrowane, jest przedmiotem wielu wątpliwości odnośnie skuteczności, i przede wszystkim legalności, takiego dowodu. Pojawia się więc pytanie – czy można powoływać przed sądem takie dowody? Od czego zależy jego dopuszczalność i czy znaczenie ma, to czy sami uczestniczyliśmy w nagranej konwersacji? Poziom trudności artykułu: średniozaawansowany. Różne sytuacje Na przestrzeni lat stanowisko sądów odnośnie możliwości wykorzystania potajemnie wykonanego nagrania rozmowy jako dowodu w postępowaniu cywilnym ulegało stopniowej ewolucji, od daleko idącego sceptycyzmu, aż do ostrożnej akceptacji takiej formy dowodzenia. Orzecznictwo nie jest jednak w tym zakresie jednolite, a i przychylne orzeczenia warunkują możliwość powoływania się na takie nagrania od okoliczności danej sprawy. O ile nie wydaje się, żeby w obecnym stanie prawnym można było kwestionować możliwość powoływania się w postępowaniu na nagranie rozmowy, której utrwalenie nastąpiło za wiedzą i zgodą osób, które biorą w niej udział, tak problem zaczyna się jeśli następuje to bez świadomości innych zarejestrowanych uczestników. Trzeba więc rozróżnić następujące sytuacje: 1) Rozmowa nagrana za zgodą i wiedzą wszystkich uczestników; 2) Rozmowa nagrana przez jednego z rozmówców bez wiedzy pozostałych jej uczestników; 3) Rozmowa nagrana przez osobę trzecią, nieuczestniczącą w samej rozmowie, bez wiedzy jej uczestników. Prawo do prywatności Wątpliwości wynikają między innymi z treści art. 47 Konstytucji RP, zgodnie z którym – „Każdy ma prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz do decydowania o swoim życiu osobistym”. Przytoczony przepis ustawy zasadniczej ma za zadanie gwarantować m. in. ochronę prywatności, w tym również prywatności prowadzonej komunikacji. Nagrywanie osób bez ich zgody, w sposób oczywisty może ingerować w sferę tajemnicy komunikowania się, a w konsekwencji stanowić działanie, które jest sprzeczne z Konstytucją. Trzeba jednak pamiętać, że taka ochrona nie ma charakteru bezwzględnego i może w określonych sytuacjach podlegać ograniczeniom (np. ze względu na konieczność zapewnienia prawa do sądu). Najbardziej liberalne stanowisko sądy prezentują w sytuacji, gdzie nagrywamy rozmowę, w której sami uczestniczymy. Co do zasady współczesne orzecznictwo dopuszcza taką możliwość, z wyłączeniem przypadków, w których nagranie wykonane zostało z rażącym naruszeniem zasad współżycia społecznego (o takim naruszeniu moglibyśmy mówić np. w sytuacji, gdy doszło do wykorzystania trudnego położenia drugiej osoby). „(…) dowód taki mogą dyskwalifikować także okoliczności, w jakich nastąpiło nagranie, jeżeli wskazują one jednoznacznie na poważne naruszenie zasad współżycia społecznego, np. przez naganne wykorzystanie trudnego położenia, stanu psychicznego lub psychofizycznego osoby, z którą rozmowa była prowadzona. Wyrażenie przez osoby nagrane zgody na wykorzystanie nagrania w celach dowodowych przed sądem cywilnym usuwa zazwyczaj przeszkodę, jaką stanowi nielegalne pozyskanie nagrania. Brak takiej zgody wymaga przeprowadzenia oceny, czy dowód – ze względu na swoją treść i sposób uzyskania – nie narusza konstytucyjnie gwarantowanego (art. 47 Konstytucji) prawa do prywatności osoby nagranej, a jeżeli tak, to czy naruszenie tego prawa może znaleźć uzasadnienie w potrzebie zapewnienia innej osobie prawa do sprawiedliwego procesu (art. 45 Konstytucji).” Wyrok SN z r., II CSK 478/15, LEX nr 2075705. Należy pamiętać, że dowód z nagrania rozmowy, wykonanego bez wiedzy drugiej osoby, tak jak każdy inny, podlega ocenie przez Sąd, który bada jego wartość dowodową. Oznacza to, że ocenie poddane zostanie np. to czy nagranie nie było reżyserowane i zachowanie nagranych osób jest wiarygodne, czy może było zainscenizowane na potrzeby wykonania tegoż nagrania. Trudności w udowodnieniu Sądy zwracają też uwagę, że o dopuszczalności takiego dowodu może decydować zaistniała i obiektywna trudność strony w dowodzeniu określonych okoliczności innymi środkami niż poprzez potajemne zarejestrowanie czyjejś wypowiedzi. „Pogląd ten ma zastosowanie zwłaszcza w przypadku, gdy strona nie może bądź jest dla niej nadmiernie utrudnione, dowieść za pomocą innych środków dowodowych swoich racji mających decydujące znaczenie dla rozstrzygnięcia sporu.” Wyrok SA w Łodzi z r., I ACa 1653/15, LEX nr 2114020. Z uwagi na brak precyzyjnych kryteriów ustawowych, konieczna jest każdorazowa analiza, czy w danym przypadku wykonanie nagrania i późniejsze powoływanie się na nie przed sądem, będzie zgodne z prawem (to znaczy dopuszczalne do wykorzystania w postępowaniu cywilnym). W aktualnym orzecznictwie wyraźnie zauważalny jest trend, który akcentuje znaczenie, tego czy wystąpiły po stronie nagrywającego okoliczności, które w istotnym stopniu uzasadniały potajemne zarejestrowanie rozmowy. Wydaje się, że do takich sytuacji należeć będą przede wszystkim, wspomniane wyżej, szeroko rozumiane trudności w utrwaleniu określonego dowodu w inny sposób oraz często związana z tym dysproporcja sił pomiędzy nagrywanym i nagrywającym (np. w relacji na linii pracodawca – pracownik, gdzie temu drugiemu może być trudno udowodnić określone sytuacje mające miejsce w zakładzie pracy). Sprzeczność interesów Wspomniane wyżej okoliczności mające uzasadniać konieczność potajemnego wykonania nagrania rozmowy muszą zawsze zostać skonfrontowane z gwarantowanym przez Konstytucję prawem do prywatności. Każdorazowo konieczne jest więc uzyskanie odpowiedzi na pytanie czy w danej sytuacji interes nagrywającego przeważył nad interesem nagrywanego. Interes nagrywającego należy przy tym postrzegać przede wszystkim przez pryzmat przyczyn, dla których nagranie wykonał i przysługującego mu prawa do sądu i uczciwego procesu. Prawo do prywatności nie ma bowiem charakteru bezwzględnego i w określonych sytuacjach, gdy koliduje z prawami innych osób (np. przysługującym im prawem do sądu), może podlegać ograniczeniom. Wydaje się również, że o wiele rzadziej za zgodne z prawem uznać będzie można nagrania wykonane przez osobę, która nie uczestniczy w zarejestrowanej rozmowie (wykonanego podstępnie, np. poprzez podłożenie podsłuchu). Po pierwsze mamy tu do czynienia ze znacząco większą ingerencją w prywatność nagrywanych osób, aniżeli w sytuacji, gdy osoba nagrywająca jest jednocześnie uczestnikiem takiej rozmowy. Zarejestrowane w ten sposób informacje nie są bowiem adresowane do nagrywającego, treść nagranej rozmowy nie jest do niej kierowana, a osoby nagrane nie tylko nie mają świadomości, że są rejestrowane ale również, że treść rozmowy trafiła do osoby nagrywającej. Dochodzi więc tutaj do dalece większego naruszenia prywatności innych osób niż w przypadku opisanym wyżej. Z tych przyczyn orzecznictwo o wiele bardziej restrykcyjnie podchodzi do tych sytuacji, gdzie osoba, która powołuje się na wykonane nagranie, nie była adresatem wypowiedzi, która została zarejestrowana, przy czym znaczenie mieć tutaj może również sam sposób w jaki taka osoba weszła w posiadanie tego nagrania i kto (oraz jak) je wykonał. Można ale nie zawsze Podsumowując – powoływanie się przed sądem na nagrania wykonane bez wiedzy i zgody osób, które zostały zarejestrowane jest co do zasady możliwe. Trzeba jednak każdorazowo zważyć interesy nagrywającego i nagrywanego, tak by ustalić, czy zaszły okoliczności, które uzasadniałaby ograniczenie prawa do prywatności osoby nagrywanej. Istotne jest również to, jak dalece ta prywatność została naruszona. Autor: Paweł Rasmus
Czy trzeba zapytać policjanta o możliwość wyciągnięcia smartfona i nagrania czynności? Kiedy można taki film opublikować w sieci? Wyjaśniamy, co na te Martyna Kowalska / 24 lutego 2020 Prawie wszystkie rozmowy z konsultantami, sprzedawcami telefonicznymi i doradcami są nagrywane. Zanim zaczniemy konwersację automat informuje nas o tym, że konkretna rozmowa będzie rejestrowana. Jeśli nie wyrazimy zgody na nagranie, w większości przypadków połączenie zostanie przerwane. A czy ty możesz sam nagrywać taką rozmowę? Nagrywanie rozmów telefonicznych Przepisy w kwestii nagrywania są jasne. Nagrywanie rozmów telefonicznych nie jest zabronione. Nie można jednak udostępniać takich materiałów publicznie. I nie ma tu znaczenia, że urzędnik, którego chcemy nagrać jest osobą publiczną. Możemy zarejestrować dźwięk, ale nie będziemy mogli udostępnić takiego nagrania np. w internecie. Jeśli więc chcemy nagrać rozmowę z urzędnikiem, możemy to zrobić bez obaw. Wystarczy skorzystać z odpowiedniej aplikacji w telefonie, która będzie rejestrować wszystkie rozmowy. Mało tego. W przypadku nagrywania urzędnika, nie musimy nawet informować o tym, że rozmowa jest nagrywana. Zwykle jednak ze względów grzecznościowych informuje się o nagrywaniu rozmowy. Są i tacy, którzy celowo przekazują informację o tym, że rozmowa jest nagrywana. Mają nadzieję, że wtedy ich sprawa zostanie rozpatrzona pozytywnie. CZYTAJ TEŻ Usługa chargeback, czyli dlaczego warto płacić kartą Urzędnik nie wyraża zgody na nagrywanie. Co robić? Może się zdarzyć, że urzędnik nie wyrazi zgody na nagranie takiej rozmowy. Stwierdzi na przykład, że jest to działanie niezgodne z prawem. Jak jest w rzeczywistości? Gdy usłyszymy takie stwierdzenie, zawsze zażądajmy podstawy prawnej takiej interpretacji. Jednocześnie warto przypomnieć rozmówcy, że żaden przepis nie zabrania nagrywania. Jeśli urzędnik rozłączy się albo odmówi udzielenia odpowiedzi ponieważ jest nagrywany, niewłaściwie wywiązuje się ze swoich obowiązków. W godzinach swojej pracy musi bowiem pomagać petentom. Nie mamy jednak prawa udostępniania takiej rozmowy np. w internecie, bo takie działąnie może być uznane na naruszenie prawa. Innymi słowy: nagrywać można, udostępniać szerokiemu gronu nie. I nie ma tu w ogóle znaczenia, że urzędnika uznamy za osobę publiczną. CZYTAJ TEŻ Nie chcę odkładać na PPK. Co zrobić? Czy nagranie rozmowy może być dowodem w sądzie? Rozstrzygnięcie, czy nagrana rozmowa może być wykorzystana jako dowód w sądzie zawsze rozpatrywana jest indywidualnie. Ograniczeniem jest tu możliwość zdobycia takich dowodów nielegalnie. Osoba, która nie wie, że została nagrana może podważyć legalność takiego postępowania. W przypadku nagrań dokonanych przez osobę prywatną, sąd zawsze bierze pod uwagę, czy nie doszło do naruszenia dóbr osobistych. W przypadku nagrywania osoby publicznej, jaką jest urzędnik, gdy nagranie zostało zarejestrowane w godzinach pracy, może być uznane za dowód. Warto jednak pamiętać, że nagrania powinny być wiarygodne. Należy przez to rozumieć, że jeśli chcemy nagranie uznać za dowód, warto dostarczyć je do sądu w całości, bez edytowania. Jeśli wytniemy fragmenty, sąd może uznać, że zmanipulowaliśmy nagranie. Urzędnik ma obowiązek udzielenia odpowiedzi, nie może jej odmówić, jeśli zechcemy nagrać taką rozmowę. Jeśli jednak jesteśmy odsyłani od jednego specjalisty do drugiego i mamy wrażenie, że jest to spowodowane faktem nagrywania rozmowy, warto zgłosić taką sprawę do przełożonego konkretnego urzędnika. CZYTAJ TEŻ W 2020 roku wyższe świadczenie honorowe dla stulatków Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień. Czy ten artykuł był przydatny?
Czy nagrywanie rozmów pracowników jest legalne, czyli o monitoringu w miejscu pracy. Stosowanie monitoringu wizyjnego w miejscu pracy już jakiś czas temu zyskało na popularności. Pracodawcy korzystający z przywileju, jaki daje art. 22 2 Kodeksu pracy, muszą pamiętać by jasno określić cel, zakres oraz sposób zastosowania monitoringu.
Przejdź do zawartościHOMEKIM JESTEŚMY?CZYM SIĘ ZAJMUJEMY?AKTUALNOŚCIKONTAKTNagranie jako dowód w sądzie Kwestia tego, czy nagranie jest dowodem w sądzie, była już niejednokrotnie przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego. W jednym z ostatnich wyroków z dnia 22 kwietnia 2016 r. (II CSK 478/15) Sąd Najwyższy po raz kolejny pochylił się nad tą problematyką porządkując niejako dotychczasowe poglądy w przedmiotowej rozmowy jako dowód w sprawie karnejJedna z tez wymienionego wyżej wyroku brzmi następująco:„Dowód z nagrania bez zgody jednego z uczestników rozmowy może dyskwalifikować okoliczności, w jakich nastąpiło nagranie, jeżeli wskazują one jednoznacznie na poważne naruszenie zasad współżycia społecznego, np. przez naganne wykorzystanie trudnego położenia, stanu psychicznego lub psychofizycznego osoby, z którą rozmowa była prowadzona. Wyrażenie przez osoby nagrane zgody na wykorzystanie nagrania w celach dowodowych przed sądem cywilnym usuwa zazwyczaj przeszkodę, jaką stanowi nielegalne pozyskanie nagrania. Brak takiej zgody wymaga przeprowadzenia oceny, czy dowód – ze względu na swoją treść i sposób uzyskania – nie narusza konstytucyjnie gwarantowanego (art. 47 Konstytucji) prawa do prywatności osoby nagranej, a jeżeli tak, to czy naruszenie tego prawa może znaleźć uzasadnienie w potrzebie zapewnienia innej osobie prawa do sprawiedliwego procesu (art. 45 Konstytucji)”.Powyższą myśl Sąd Najwyższy rozwinął w uzasadnieniu wyroku:Sądy odmówiły przeprowadzenia tego dowodu [z nagrania- przyp. B Markiewicz], uważając, że jest niedopuszczalny, skoro notariusz nie był poinformowany o tym, że jest nagrywany, wobec czego powód mógł w dowolny sposób sterować rozmową. Sąd Apelacyjny dodatkowo zwrócił uwagę, że nie wiedząc o utrwalaniu rozmowy, notariusz mógł mówić wszystko co chciał, w zupełnym oderwaniu od rzeczywistości, więc taki dowód nie mógłby podważyć jego zeznań w charakterze świadka, złożonych z zagrożeniem odpowiedzialnością karną za ich fałszywość. Zagadnienie dopuszczalności powoływania się na zapis foniczny czy wizualny rozmowy przeprowadzonej przez stronę z osobą, która następnie była przesłuchiwana w charakterze świadka nie jest nowe. Było już też rozważane w orzecznictwie Sądu Najwyższego. W uzasadnieniu wyroku z dnia 13 listopada 2002 r. (I CKN 1150/00, nie publ.), wydanym w sprawie, w której nagranie pochodziło z podsłuchu założonego w cudzym mieszkaniu, Sąd ten wskazał, że przepis art. 49 Konstytucji zapewnia wolność i ochronę tajemnicy komunikowania się, obejmującą również tajemnicę rozmowy; ograniczenie tej wolności może nastąpić jedynie w wypadkach określonych w ustawie i w sposób w niej określony. Sąd przeanalizował przypadki dopuszczające stosowanie podsłuchu procesowego i operacyjnego, zaznaczając, że ustawodawca za podstawę wyłączenia bezprawności podsłuchu przyjął niewspółmierność między dobrem naruszonym a wyższym interesem, bronionym przez organ prowadzący podsłuch, przy czym w katalogu przestępstw nie wymienił przestępstwa fałszywych zeznań, które w sprawie wskazywane było jako podstawa wyłączenia bezprawności działania osoby nagrywającej. Traktując ustawowo wskazane ograniczenia jako wskazówkę, Sąd Najwyższy stwierdził, że wyłączenie bezprawności pozyskania informacji w drodze podsłuchu możliwe jest jedynie wtedy, kiedy interes, którego ochronie ma służyć naruszenie tajemnicy komunikowania się, jest odpowiednio ważny. Dążenia przez stronę do uzyskania materiału pozwalającego podważyć prawdziwość przyszłych zeznań świadka w postępowaniu rozwodowym nie uznał za wystarczająco ważki powód łamania wolności komunikowania się. Z kolei w wyroku z dnia 25 kwietnia 2003 r. (IV CKN 94/01, nie publ.) rozważana była kwestia dopuszczalności posłużenia się w procesie rozwodowym nagraniami rozmów telefonicznych między stronami, dokonanymi przez jednego z rozmówców bez wiedzy drugiej strony. Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że wykonanie nagrań bez zgody jednego z uczestników rozmowy nie dyskwalifikuje całkowicie nagrania jako dowodu, jeżeli nie została zakwestionowana skutecznie autentyczność takiego materiału i jeśli nie jest to jedyny dowód wykazujący okoliczności istotne w sprawie. W piśmiennictwie, podkreślając poważne wątpliwości związane z jednej strony z dopuszczeniem w przepisach procedury cywilnej możliwości korzystania z dowodu z nagrań (art. 308 a z drugiej z konieczności poszanowania konstytucyjnie chronionego prawa do prywatności i tajemnicy komunikowania się, zwraca się uwagę na konieczność różnicowania oceny dopuszczalności dowodów z nagrań uzyskanych w sposób przestępczy, z naruszeniem art. 267 który definiuje przestępstwo nielegalnego uzyskania informacji, i dowodów, które tego przestępstwa nie stanowią, gdyż są utrwaleniem rozmowy, w której uczestniczy nagrywający, a więc utrwalają informację, którą uzyskał legalnie. W tym drugim wypadku ograniczenia dopuszczalności wykorzystania nagrania wynikać mogą z charakteru zawartych w nim treści, dotyczących sfery prywatności osoby nagrywanej. Z argumentacją tą należy się zgodzić, z tym zastrzeżeniem, że dowód taki mogą dyskwalifikować także okoliczności, w jakich nastąpiło nagranie, jeżeli wskazują one jednoznacznie na poważne naruszenie zasad współżycia społecznego, np. przez naganne wykorzystanie trudnego położenia, stanu psychicznego lub psychofizycznego osoby, z którą rozmowa była prowadzona. Wyrażenie przez osoby nagrane zgody na wykorzystanie nagrania w celach dowodowych przed sądem cywilnym usuwa zazwyczaj przeszkodę, jaką stanowi nielegalne pozyskanie nagrania. Brak takiej zgody wymaga przeprowadzenia oceny, czy dowód – ze względu na swoją treść i sposób uzyskania – nie narusza konstytucyjnie gwarantowanego (art. 47 Konstytucji) prawa do prywatności osoby nagranej, a jeżeli tak, to czy naruszenie tego prawa może znaleźć uzasadnienie w potrzebie zapewnienia innej osobie prawa do sprawiedliwego procesu (art. 45 Konstytucji). Natomiast podnoszone w piśmiennictwie wątpliwości co do wartości dowodu z potajemnego nagrania rozmowy prowadzonej przez nagrywającego z rozmówcą z uwagi na możliwość sterowania przez nagrywającego przebiegiem tej rozmowy, nie usprawiedliwiają zdyskwalifikowania dowodu a priori. Dopiero przeprowadzony dowód może być oceniony pod kątem wartości dowodowej jego treści, w tym wpływu na formułowane wypowiedzi ewentualnych prowokacji bądź sugestii stosowanych w jej toku przez nagrywającego, a także tego, czy nagranie zawiera całość wypowiedzi uczestniczących w rozmowie osób, czy zachowuje ciągłość i umożliwia ocenę, że jest wierne i autentyczne, co zazwyczaj wymaga skorzystania z pomocy można wykorzystać nagranie jako dowód w sądzie, nagrywanie kogoś bez jego wiedzy?Generalnie zatem w odniesieniu do używania nagrania rozmowy jako dowodu w sprawie karnej zawsze należy rozróżnić dwie sytuacje. Pierwsza to taka, w której osoba nagrywająca bierze udział w nagrywanej rozmowie. Takie zachowanie nie wypełnia znamion przestępstwa określonego w art. 267 Kodeksu karnego ( a więc bezprawnego uzyskania informacji – w tym przypadku można wykorzystać nagranie jako dowód. Druga natomiast to taka, w której osoba nagrywająca nie bierze udziału w nagrywanej rozmowie. W tej sytuacji można przyjąć, że za każdym razem jej zachowanie wypełnia znamiona wyżej wymienionego przestępstwa. Przy czym należy zastrzec, że zgoda (nawet później wyrażona) nagranej osoby uchyla bezprawność takiego czynu i nie mamy wówczas do czynienia z czynem zabronionym. Czy nagranie jest więc dowodem w sądzie?W przedmiotowym uzasadnieniu zostały wobec tego wymienione następujące sytuacje związane z podsłuchem wykorzystywanym w procesie z podsłuchu zostaje wykorzystane w procesie za zgodą osoby nagrywanej– w tej sytuacji nie ma przeciwwskazań do uznania nagrania jako dowodu i wykorzystania go w procesie, i to niezależnie od tego, czy osoba nagrywająca bierze udział w rozmowie czy też z podsłuchu zostaje wykorzystane w procesie bez zgody osoby nagrywanej- w tej sytuacji Sąd Najwyższy rozróżnia następujące sytuacje:Nagranie z rozmowy, w której nagrywający nie uczestniczy– w takiej sytuacji ograniczenie wolności komunikowania się i tajemnicy rozmowy może zostać wyłączona tylko w przypadkach przewidzianych w przepisach ustawy. Sąd Najwyższy stwierdził, że wyłączenie bezprawności pozyskania informacji w drodze podsłuchu możliwe jest jedynie wtedy, kiedy interes, którego ochronie ma służyć naruszenie tajemnicy komunikowania się, jest odpowiednio ważny. Przy czym ocena czy dana sytuacja uzasadnia skorzystanie z nagrania pozostawiona jest do każdorazowej oceny sądu orzekającego w z rozmowy, w której nagrywający uczestniczy- wykonanie nagrań bez zgody jednego z uczestników rozmowy nie dyskwalifikuje całkowicie nagrania jako dowodu, jeżeli nie została zakwestionowana skutecznie autentyczność takiego materiału i jeśli nie jest to jedyny dowód wykazujący okoliczności istotne w sprawie. W odniesieniu do tej sytuacji Sąd Najwyższy bardzo klarownie podkreślił, iż co do wartości dowodu z potajemnego nagrania rozmowy prowadzonej przez nagrywającego z rozmówcą z uwagi na możliwość sterowania przez nagrywającego przebiegiem tej rozmowy, nie usprawiedliwiają zdyskwalifikowania dowodu a priori. Zdaniem Sądu Najwyższego co do zasady takie nagranie może być wykorzystane w procesie natomiast rolą Sądu orzekającego jest określenie wartości dowodowej takiego adwokata z Poznania z zakresu prawa cywilnego?Dowód z nagrania w postępowaniu karnymMówiąc najprościej, możliwe jest wykorzystanie w procesie nagrania z podsłuchu, jeżeli osoba nagrywająca brała udział w nagrywanej rozmowie. W takiej sytuacji fakt, że osoba nagrywana nie wiedziała o tym, że jest nagrywana, nie wyklucza możliwości wykorzystania w procesie nagrań z podsłuchu. Czy nagrania te mogą być dowodem w sądzie? Owszem – mogą w procesie być wykorzystane, jeśli nie została zakwestionowana ich autentyczność i jeśli nie jest to jedyny dowód w sprawie. Sąd rozstrzygający taką sprawę jest natomiast zobowiązany do oceny takich nagrań jako dowodów i ich przydatności do ustalenia stanu wykorzystanie w procesie nagrań z rozmów, w których osoba nagrywająca nie uczestniczyła możliwe jest co do zasady w przypadkach przewidzianych w ustawie, a co do podsłuchów dokonanych bez podstawy ustawowej, wyłączenie bezprawności pozyskania informacji w drodze podsłuchu możliwe jest jedynie wtedy, kiedy interes, którego ochronie ma służyć naruszenie tajemnicy komunikowania się, jest odpowiednio ważny. Przy czym za każdym razem osoba podsłuchiwana powinna w takiej sytuacji rozważyć, czy nie doszło do wypełnienia znamion przestępstwa z art. 267 kancelaria posiada doświadczenie w sprawach prawa karnego, dzięki czemu ta gałąź prawa nie ma przed nami tajemnic. Ukończył Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W latach 2013- 2015 odbył aplikację adwokacką organizowaną przez Okręgową Radę Adwokacką w Poznaniu. Ze względu na zainteresowania prywatne z powodzeniem zajmuje się i prowadzi sprawy z zakresu prawa sportowego. Prywatnie zapalony miłośnik aktywnego trybu życia i podróży. Dowiedz się więcej! Podobne wpisy 1 komenarz Paweł 12 listopada 2020 w 21:14- OdpowiedzDzień dobry chciałem się dowiedzieć jak żona najpierw mnie zmanipulowała i sprowokowała a później potajemnie mnie nagrywała i złożyła te nagrania do prokuratury czy one będą brane pod uwagę sądu?(nie wyrażałem zgody na nagrywanie) Literalne brzmienie art. 308 § 1 k.p.c., a w szczególności wyraz „może”, jest przejawem dyskrecjonalnej władzy sądu w przedmiocie przeprowadzenia dowodu z nagranej rozmowy. W zgromadzonym do tej pory orzecznictwie prezentowany jest często z pozoru rozbieżny pogląd w zakresie okoliczności, w których dowód z nagrania może zostać

Przepisy prawa nie przesądzają wprost, czy sąd powinien zgodzić się na użycie potajemnego nagrania rozmowy (osobistej, telefonicznej lub innej) jako dowodu w postępowaniu. Większość prawników zgadza się, że samo potajemne nagranie rozmowy z kimś jest legalne. Kłopot pojawia się, kiedy chcemy takie nagranie wykorzystać: ujawnić komuś czy przedstawić w sądzie. To właśnie wykorzystanie potajemnego nagrania może być uznane za bezprawne, jako naruszające dobra osobiste (np. prawo do prywatności). Dlatego sądy różnie reagują, kiedy strona chce posłużyć się w postępowaniu cywilnym potajemnym nagraniem jako dowodem. Można się liczyć z tym, że przedstawione przed sądem nagranie nie zostanie wzięte pod uwagę przy rozstrzyganiu sprawy. Z drugiej jednak strony, zdarza się, że sądy zgadzają się nagranie wykorzystać, gdy np. jest jedynym posiadanym przez stronę dowodem. W takim przypadku sąd może uznać, że sprawiedliwy proces jest ważniejszy niż prawo do prywatności, odsłuchać nagranie i wziąć je pod uwagę przy wydawaniu wyroku. Rekomendujemy zatem korzystanie z tego rodzaju dowodów tylko w ostateczności, gdy brak jest innych źródeł informacji (dokumentów, korespondencji, świadków), które można byłoby wskazać sądowi. Photo by Oscar Ivan Esquivel Arteaga on Unsplash

Podobne, jednoznaczne stanowisko wyraził też Sąd Apelacyjny w Krakowie, który przesądził, że nagrywanie innej osoby bez poinformowania jej o utrwalaniu rozmowy powoduje, że tak uzyskane nagranie nie może być dowodem w sprawie i stanowi czyn nielojalny w stosunku do rozmówcy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 21 listopada
Przejdź do zawartości Bezpieczeństwo ITBezpieczeństwo ITZarządzanie informacją (SIEM)Zarządzanie incydentami (SOC)Security Orchestration, Automation And Response (SOAR)Zarządzanie ryzykiem i zgodnością (GRC)Zarządzanie tożsamością (IDM)RSA® Archer®RSA® Archer® Business ResiliencyRSA® Archer® IT & Security Risk ManagementRSA® NetWitness® PlatformPalo Alto Cortex XSOARPalo Alto Cortex XDREdukacyjna Platforma AntyphishingowaEnCase® Endpoint SecurityFireEye Email SecurityFireEye Malware Analysis SystemFireEye Network SecurityIBM QRadarMobileIronFUDO PAMProofPointGDPRCase study FireEyeCase study RSA NetWitnessIBM QRadar w Gartner Magic QuadrantRSA NetWitness w Gartner Magic QuadrantInformatyka śledczaInformatyka śledczaOdzyskiwanie danych dla firmAnaliza danychLaboratorium informatyki śledczejProdukty – Informatyka ŚledczaMagnet AXIOMMOBILedit ForensicGriffeyeEnCase Forensic 8XAMN SpotlightX-Ways ForensicsMacQuisition i BlackLightAmped SoftwareBelkasoftwięcej na – Analiza DanychIntellaPhonexiaNuixPhonelogDataWalkXAMN HorizonXAMN SpotlightGriffeyeAkademiaO Firmie i AktualnościPoznaj MediarecoveryKariera w MediarecoveryOferty pracyKontaktPolityka prywatnościPrzeczytaj najnowsze artykułyMagazyn Informatyki ŚleczejEnglishPracuj z NamiBezpieczeństwo ITUSŁUGISIEM – Projektowanie i budowaSOC – Projektowanie i budowaGRC – Projektowanie i budowaIDM – Zarządzanie tożsamościąMATERIAŁY PDFWhitepaper GRC i GDPRCase study FireEyeCase study RSA NetWitnessSIEM IBM w Gartner Magic QuadrantRSA NetWitness w Gartner Magic QuadrantROZWIĄZANIARSA® Archer®RSA® NetWitness® PlatformPalo Alto Cortex XSOARPalo Alto Cortex XDREnCase® Endpoint SecurityFireEye Email SecurityFireEye Malware Analysis SystemFireEye Network SecurityMobileIronFUDO PAMProofPointInformatyka śledczaUSŁUGIInformatyka śledczaAnaliza danychBudowa laboratorium informatyki śledczejSzkolenia Akademii Informatyki ŚledczejPRODUKTY – ANALIZA DANYCHIntellaPhonexiaNuixPhonelogDataWalkXAMN HorizonXAMN SpotlightGriffeyePRODUKTY – INFORMATYKA ŚLEDCZAMagnet AXIOMGriffeyeEnCase Forensic 8XAMN SpotlightX-Ways ForensicsMacQuisition i BlackLightAmped SoftwareBelkasoftwięcej na – INFORMATYKA OPERACYJNAMediaIDMedia WIFI GrabberMedia Cell SensorMedia BTS CatcherNamiernik JUGULARAKADEMIA INFORMATYKI ŚLEDCZEJO FIRMIEPoznaj MediarecoveryKariera w MediarecoveryPolityka prywatnościPRACUJ Z NAMIAKTUALNOŚCIKONTAKTENGLISH Dowód elektroniczny zdobyty z naruszeniem prawa – potajemne nagranie rozmowy telefonicznej – na gruncie postępowania cywilnego W dzisiejszych czasach praktycznie każdy dysponuje i potrafi posługiwać się telefonem komórkowym, a to oznacza, że każdy z nas może dostarczyć dowód elektroniczny. Telefon komórkowy/smartfon daje coraz większe możliwości, w zakresie nagrywania dźwięków z otoczenia (funkcja dyktafonu), czy też utrwalania przeprowadzanych rozmów. Stąd w praktyce spotykamy się z sytuacjami, kiedy klient, jako dowód w sprawie przedstawia rozmowę telefoniczną nagraną za pomocą swojego telefonu komórkowego. Często bez wiedzy swojego rozmówcy, będącego najczęściej przeciwnikiem w sprawie. Treść nagranej rozmowy, zdaniem osoby, która ją utrwaliła, potwierdza zasadność jej stanowiska i często poddaje w wątpliwość późniejsze twierdzenia przeciwnika, „ofiary” nagrania. Jaki jest walor dowodowy takiego nagrania? Jak sytuacja prezentuje się pod reżimem kodeksu postępowania cywilnego? W jaki sposób należy przedstawić dowód przed sądem? Przedmiotem dowodu w postępowaniu cywilnym są, zgodnie z art. 227 KPC, fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie. W ustawie uregulowano poszczególne środki dowodowe, pozwalające ustalić te fakty. Są to: dokumenty, zeznania świadków, opinie biegłych, oględziny, przesłuchanie stron (zeznania) oraz inne środki dowodowe. Katalog ten ma charakter otwarty, bowiem sąd może dopuścić przeprowadzenie dowodu za pomocą innego, niewymienionego w ustawie, środka dowodowego (art. 309 KPC) . Co do zasady nagranie dźwiękowe może stanowić dowód w sprawie cywilnej, co wynika bezpośrednio z brzmienia art. 308 § 1 KPC. Zgodnie z tym przepisem sąd może dopuścić dowód z taśm dźwiękowych i innych przyrządów utrwalających albo przenoszących dźwięki. W rozpatrywanym przypadku nagranie przybiera postać pliku dźwiękowego w określonym formacie zapisanego w pamięci telefonu, przez co możemy zaliczyć je do kategorii dowodów elektronicznych. W pierwszej kolejności rozpatrzeć należy, czy na dopuszczalność dowodu w postaci utrwalenia rozmowy telefonicznej bez wiedzy swojego rozmówcy wpływa sposób jego zdobycia. Może się bowiem okazać, iż nagrywając potajemnie rozmowę złamiemy prawa naszego rozmówcy, do ochrony życia prywatnego oraz tajemnicy rozmowy (komunikowania się), wynikające z Konstytucji (art. 47, art. 49) oraz z Kodeksu cywilnego (art. 23). Czy to oznacza, że taki dowód elektroniczny nie może zostać przez sąd uwzględniony? W kodeksie postępowania cywilnego nie znajdziemy żadnego przepisu, który nakazywałby sądowi pominięcie przy orzekaniu dowodów zdobytych z naruszeniem prawa lub zasad współżycia społecznego, które wskazują na fakty istotne dla sprawy i niebudzące wątpliwości. Co więcej, doszukać się można orzeczeń, w których dopuszczono korzystanie z „owoców zatrutego drzewa” . Niemałe poruszenie w doktrynie wywołał np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2003 roku (IV CKN 94/01), gdzie stwierdzono, iż nie ma powodów do całkowitej dyskwalifikacji dowodu z nagrań rozmów telefonicznych dokonywanych bez wiedzy jednego z rozmówców . Z drugiej jednak strony, zakaz korzystania z dowodów uzyskanych w sposób sprzeczny z prawem, bądź zasadami współżycia społecznego można starać się wywieść z zasad zawartych w samej ustawie zasadniczej. Zakazu tego można doszukać się w zasadnie demokratycznego państwa prawa (art. 2 Konstytucji), a także w zasadzie sprawiedliwego procesu (art. 45 Konstytucji). Również takie stanowisko podparte jest orzecznictwem. Jako przykład podać można wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 10 stycznia 2008 r. (I ACa 1057/07), w którym sąd uznał, iż podstępne nagranie prywatnej rozmowy godzi w konstytucyjną zasadę swobody i ochrony komunikowania się, a dowody uzyskane w sposób sprzeczny z prawem nie powinny być w postępowaniu cywilnym co do zasady dopuszczane. W obu przywołanych orzeczeniach nie sformułowano bezwzględnego zakazu dopuszczenia bezprawnie zdobytych dowodów w toku postępowania cywilnego, natomiast wyraźnie wynika z nich, iż problem można rozstrzygnąć jedynie w ramach danego stanu faktycznego. W doktrynie zdania na ten temat zdają się być podzielone. Wydaje się jednak, iż sąd powinien dopuścić takie dowody, jeśli uzyskujący je działał w obronie swojego usprawiedliwionego interesu prywatnego, a interes ten przedstawia wartość wyższą niż ochrona prywatności i tajemnicy komunikowania się osoby, której dobra zostały naruszone. Przyjmując, iż potajemne nagranie rozmowy telefonicznej za pomocą telefonu komórkowego w danej sprawie zostanie przez sąd dopuszczone jako dowód, należy zastanowić się w jaki sposób przedstawić go przed sądem. W jaki sposób należy zabezpieczyć taki dowód. Istnieje kilka sposobów na przedstawienie dowodu elektronicznego w postaci zapisu dźwiękowego. Najbardziej oczywistym jest przekazanie do sądu samego nośnika takiego zapisu, czyli telefonu komórkowego. Może być to uzasadnione w większych sprawach, jednak w drobnych postępowaniach np. o zapłatę, można nie być zainteresowanym wyzbyciem się swojego telefonu na czas trwania postępowania. W większości telefonów istnieje możliwość importowania zapisanych plików na inne nośniki, np. na dysk komputera, czy dalej na dysk CD/DVD. W przypadku tego rozwiązania narażamy się jednak na podważenie wiarygodności przedstawionego dowodu. Najkorzystniejszym rozwiązaniem wydaje się zabezpieczenie dowodu przez specjalizującą się w tym instytucję. Profesjonalne zabezpieczenie zapisanych na telefonie komórkowych nagrań dźwiękowych, dokonane zgodnie z dobrymi praktykami zabezpieczania elektronicznych nośników informacji, daje największą pewność, że strona przeciwna nie będzie w stanie podważyć wiarygodności dowodu, a będzie mogła polemizować jedynie z jego treścią. W dokumentach z zabezpieczenia znajdą się wszelkie niezbędne informacje, o dacie i godzinie przeprowadzonej rozmowy, numerze telefonu rozmówcy etc. W artykule nie poruszono kwestii związanych z ewentualnymi roszczeniami osoby potajemnie nagranej za naruszenie jej dóbr osobistych. Pominięto również kwestię związaną z konsekwencją nagrania głosu rozmówcy na gruncie ustawy o ochronie danych osobowych. Są to niezwykle interesujące tematy, którym warto poświęcić osobny artykuł. Przeczytaj artykuł dot. analizy głosu/mowy i automatycznej transkrypcji słowa mówionego. Podoba Ci się nasz artykuł, podziel się! Page load link Aby usprawnić pracę sądów, w przepisach zawarto zapis, na podstawie którego każda osoba, która dostarcza nagranie, musi dołączyć do niego stenogram. W czasie trwania postępowania sądowego nie ma czasu na ponowne odtwarzanie nagrań audio czy wideo i szukanie określonych dialogów lub scen. Odpowiednio przygotowana transkrypcja do Zarówno pracownik jak i pracodawca w procesie przed sądem pracy, by uzasadnić swoje twierdzenia powinien przytaczać odpowiednie dowody. Katalog środków dowodowych jest otwarty, co oznacza, że dowodem w sprawie może być w zasadzie wszystko. Jedyny warunek to przydatność w rozstrzygnięciu sprawy. Jednym z takich dowodów jest nagranie, zarówno jeśli chodzi o rejestrację obrazu, jak i dźwięku. Bez znaczenia jest także nośnik, czy sprzęt, za pomocą którego uzyskane zostało nagranie mające posłużyć jako dowód w procesie. Jedynym technicznym warunkiem jaki nagranie rozmowy jako dowód w sądzie pracy musi spełniać – to umożliwiać zapoznanie się z jego treścią. Ogólna reguła stanowi, że pracownik dochodzący swoich praw przed sądem pracy musi udowodnić fakty, z których wywodzi określone skutki prawne. W erze dynamicznego rozwoju technologicznego, nic dziwnego, że zainteresowanie wzbudza zagadnienie wykorzystania nagrania jako dowodu w procesie. O ile wykorzystanie nagrania utrwalonego za zgodą rozmówcy nie budzi żadnych wątpliwości, o tyle podstępne nagranie rozmowy, bez wiedzy pozostałych rozmówców, by następnie wykorzystać je przeciwko nim samym w procesie, zdaje się budzić wątpliwości natury moralnej, czy nawet prawnej… Czytaj więcej: Prawo Pracy Zgoda rozmówcy Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, czy wykorzystanie nagrania rozmowy jako dowodu w sądzie jest dopuszczalne. Należy bowiem rozróżnić tutaj dwie sytuacje. Pierwsza ma miejsce, kiedy podmiot nagrywający rozmowę, uzyskał zgodę rozmówcy/rozmówców. Nie ma znaczenia, czy zgoda została udzielona przed rozpoczęciem rejestrowania, czy też po – liczy się sam fakt jej wyrażenia. Tutaj zgoda, poza szczególnymi okolicznościami, stanowi wprost o tym, że nagranie jako dowód w sądzie pracy będzie dopuszczalne. Jednak w praktyce, szczególnie w odniesieniu do spraw pracowniczych, chcąc udowodnić pracodawcy (czy względnie pracownikowi) zachowanie niezgodne z prawem, zapytanie o zgodę na nagrywanie rozmowy z góry spowoduje, że taki dowód raczej niewiele wniesie do sprawy. Nietrudno się bowiem domyślić, że uprzedzony o utrwalaniu swoich słów rozmówca, mówiąc w skrócie, będzie bardziej ostrożny i zachowawczy. Na przykład nagranie jako dowód mobbingu, wymaga dokonania utrwalenia zapisu rozmowy w sposób potajemny, co jest oczywiste. Dlatego też, w procesach pracowniczych częściej spotkamy się z drugą sytuacją. Chodzi tu o utrwalenie przebiegu rozmowy w sposób potajemny, bez zgody osoby nagrywanej. O ile pierwsza sytuacja jest oczywista, o tyle w przypadku nagrywania bez wiedzy drugiej osoby jest zgoła inaczej. Decydujące dla dopuszczenia nagrania w procesie mogą być okoliczności danej sprawy… Nagrywanie bez zgody rozmówcy a podsłuch Należy również odróżnić przestępcze pozyskanie informacji, od utrwalenia rozmowy w której nagrywający brał udział. Podsłuchem, który wypełnia znamiona czynu zabronionego, nie będzie utrwalenie przebiegu rozmowy, w której osoba nagrywająca brała udział. Nie pozyskuje ona przecież informacji w sposób bezprawny – jest bowiem uczestnikiem rozmowy, więc o jej treści dowiaduje się bezpośrednio. Pod uwagę brać należałoby także intencje jakimi kieruje się osoba utrwalająca przebieg rozmowy. Inaczej będzie bowiem należało oceniać nagrywanie rozmowy bez wiedzy rozmówcy, by w przyszłym procesie udowodnić swoje twierdzenia, a inaczej nagranie utrwalone w celu chociażby szantażowania, czy szykanowania drugiej strony. Należy jednak zaznaczyć, że nagrywanie kogokolwiek bez jego zgody wydaje się być sprzeczne z dobrymi obyczajami. Może to tym samym stanowić o bezprawności działania w konkretnym przypadku. Materia ta jest o tyle delikatna, że osobliwości danej sprawy, np. cele jakimi kierowała się strona przedstawiająca dowód z nagrania, dobro jakie ma być dzięki wykorzystaniu tego nagrania chronione, jak i inne wyjątkowe okoliczności, mogą zaważyć na podjęciu przez sąd decyzji pozytywnej, bądź negatywnej w kwestii dopuszczenia nagrania rozmowy jako dowodu w sprawie. Zastosowanie podsłuchu, czyli podstępne nagranie rozmowy przez osobę postronną bez wiedzy uczestników rozmowy, stanowi naruszenie przepisów kodeksu karnego. Wydawać by się mogło, że w tej sytuacji nagranie takie nie może być dowodem. Jednak Sąd Najwyższy rozwiał wątpliwości w tym zakresie, wskazując, że możliwe jest wyłączenie bezprawności takiego działania jeśli interes, którego ochronie ma posłużyć naruszenie prawa do tajemnicy i swobody komunikowania się, czy prawa do prywatności, jest dostatecznie ważny. Oczywiście to w ocenie sądu będzie leżało dokonanie odpowiedniej oceny – jednak należy wskazać, że dowód z nagrania pochodzącego z posłuchu, w niektórych sytuacjach może stanowić dowód w procesie. Nagranie rozmowy z pracodawcą bez jego wiedzy, nie musi stanowić o niedopuszczalności użycia tego dowodu w procesie! Kiedy posłużenie się nagraniem rozmowy jako dowodem w procesie jest niedopuszczalne? Czynnikiem blokującym dopuszczenie nagrania jako dowodu w procesie jest ryzyko naruszenia konstytucyjnych praw. Chodzi tu głównie o swobodę komunikowania się, a przede wszystkim prawa do prywatności. Ograniczenie tych praw może być podyktowane tylko wyższym celem jakiemu miałoby służyć to ograniczenie. Wartością, która również jest chroniona przez prawo, jest jednak także prawo do sprawiedliwego procesu. Posłużenie się nagraniem będzie spełniało wyższy cel nawet bez zgody osób nagrywanych. Na przykład stanowiło dowód o dopuszczeniu się przez pracodawcę przemocy seksualnej, czy stosowaniu przemocy werbalnej – i tym samym gwarantowało pokrzywdzonemu prawo do sprawiedliwego wyroku, sąd może zadecydować o jego wykorzystaniu w procesie. Nagranie rozmowy jako dowód w sądzie pracy Warto zwrócić uwagę na rozstrzygnięcie Sądu Apelacyjnego w Katowicach (sygn. akt I ACa 495/16), gdzie Sąd trafnie stwierdził, że mimo, iż nagrywanie kogoś bez jego zgody jest bezprawne, to bezprawność ta zostaje wyłączona jeśli przedmiotem nagrania była rozmowa służbowa, a celem jej potajemnego utrwalania nie było zaszkodzenie drugiemu rozmówcy, a jedynie pozyskanie materiału dowodowego umożliwiającego podjęcie obrony w przyszłym procesie. Sąd ten zwrócił także uwagę na to, że gdyby utrwalenia przebiegu rozmowy dokonała osoba postronna, niebiorąca w niej udziału – można by mówić o naruszeniu chociażby tajemnicy rozmowy, jednak jeśli była to sama osoba „zainteresowana”, nie należy traktować tego w kategoriach bezprawności. Jesteś ofiarą mobbingu i nie wiesz jak go udowodnić w sądzie? Nagranie jako dowód mobbingu może Ci pomóc. Wejdź tutaj i dowiedz się więcej. Prawo do prywatności Istotny w kwestii dopuszczalności nagrania rozmowy jako dowodu w procesie, może okazać się także charakter nagrywanych wypowiedzi. Może on bowiem ujawniać prywatne i wrażliwe informacje o rozmówcy, a tym samym determinować chociażby fakt naruszenia prawa do prywatności. Jednak w takim wypadku również kluczowe znaczenie będzie miała dokonywana przez sąd ocena. Jeśli prawo mające podlegać ochronie będzie odpowiednio ważne, dopuszcza się naruszenie innego prawa na rzecz tego spełniającego wyższy cel. O niedopuszczalności danego nagrania mogą przesądzić również okoliczności, w jakich zostało utrwalone. Chodzi tu przede wszystkim o możliwość naruszenia zasad współżycia społecznego. Przykładem jest wykorzystanie przymusowego położenia rozmówcy, jego stanu nieświadomości, czy lęku, jak również naruszenie tajemnicy zawodowej, np. lekarskiej, czy spowiedzi. Konieczne jest wykazanie autentyczności nagrania Najistotniejszą jednak kwestią, którą będzie oceniał sąd decydując o dopuszczeniu (lub nie) nagrania, jest jego autentyczność. Posłużenie się nagraniem utrwalonym potajemnie czasem prowadzi do uzasadnionych wątpliwości, czy nagranie to zawiera całość rozmowy. Może przecież zostać zmontowane w odpowiedni sposób, z korzyścią dla jednej ze stron. Nawet w przypadku nagrania, którego dopuszczenie do procesu nie budzi wątpliwości, zakwestionowanie jego autentyczności przez stronę przeciwną spowoduje, że to osoba powołująca się na rejestrowany materiał, będzie musiała wykazać jego prawdziwość. Oceny wiarygodności oraz autentyczności przedstawianego przez stronę nagrania dokona sąd. Opiera się ona zarówno o przestawione przez osobę nagrywającą dowody, jak i wymagać specjalistycznej wiedzy i konieczności powołania biegłego. Wykazanie autentyczności przedstawianego nagrania ma decydujące znaczenie. Stanowi o tym, czy będzie mogło stanowić podstawy do wydania rozstrzygnięcia określonej treści. Podsumowując: nagranie, nawet to podstępne, może stanowić dowód w procesie – jednak trzeba je uwiarygodnić! Pojawia się pytanie, czy sąd może dopuścić dowód z nagrania rozmowy, które zostało uzyskane przy pomocy urządzenia podsłuchowego. Należy zaznaczyć, że nagrywanie rozmów przy pomocy urządzenia podsłuchowego bez uprawnień wypełnia znamiona przestępstwa z art. 267 § 3. Kodeksu Karnego (KK). Mamy rozwój techniki, w tym podsłuchów, więc od tego rodzaju zbierania dowodów raczej nie ma już odwrotu, cokolwiek byśmy sądzili o moralnym aspekcie potajemnego nagrywania. Zresztą gdy chodzi o wielkie rzeczy, także duże pieniądze, wielką politykę czy kwestie ważne społecznie, moralne czy estetyczne skrupuły schodzą na boczny tor. Czytaj też: Nielegalne nagranie pracownika jako dowód w sądzie Sąd Najwyższy: kiedy tajne nagrania są dopuszczalne w procesie cywilnym Swego czasu Sąd Najwyższy zajmował się nagraniem, którym posłużył się żądający w sądzie uznania bezskuteczności sprzedaży nieruchomości nabytej za jego pieniądze przez stryjostwo, kiedy był pod ich opieką. Kluczowe było ustalenie, czy nabywcy wiedzieli, że transakcja ma uniemożliwić odzyskanie majątku. Miało to potwierdzać nagranie rozmowy z notariuszem. Sądy niższych instancji nie dopuściły dowodu z nagrania, bo notariusz o nim nie wiedział, a mógł manipulować rozmową. SN wskazał, że wykorzystanie nagrania rozmowy, w której nagrywający uczestniczy, nie jest przestępstwem. Można odmówić przyjęcia takiego dowodu jedynie przez wzgląd na prywatność osoby nagranej (sygn. akt II CSK 478/15). Nie trzeba dodawać, że w sprawach rozwodowych nagrania są wykorzystywane dość często. Inny zaś jest status nagrań uzyskanych wbrew prawu, dzięki urządzeniu podsłuchowemu (podobnie jak otwarcie cudzego listu). Za nielegalne uzyskanie informacji art. 267 kodeksu karnego przewiduje karę do dwóch lat więzienia, Ale i tak zdobyte nagrania mogą być dopuszczone, gdy mają chronić odpowiednio ważne dobra. Jeśli jednak nagrywający niesie legalne nagranie do prasy, naraża się na odpowiedzialność cywilną za naruszenie dóbr osobistych np. kontrahenta. Oczywiście prasa ma chronić źródła, ale nagrany może dojść do tego źródła inaczej. Jak zatem ma się publikacja nielegalnie zdobytych taśm do ewentualnej odpowiedzialności dziennikarzy, pod warunkiem że wiedzieliby o ich nielegalności? Zdaniem adwokata Zbigniewa Krügera wszystko zależy od tego, kto został nagrany i czego dotyczyła rozmowa. Jeżeli dotyka wątków publicznych lub wzbudzających zainteresowanie opinii publicznej, rozmowę można publikować. Dziennikarzom nie da się wtedy zarzucić, że wykorzystali taśmy, choćby nielegalnie uzyskane. Mają oni w takiej sytuacji prawo bronić się twierdzeniem, że działali w interesie publicznym. Oczywiście wcześniej muszą tak kontrowersyjny dowód starannie zweryfikować. Autopromocja Specjalna oferta letnia Pełen dostęp do treści "Rzeczpospolitej" za 5,90 zł/miesiąc KUP TERAZ Przy nagraniach dość często pojawiają się zastrzeżenia, że mogły być zmanipulowane lub że nagrany mógł być np. sprowokowany. Jak każdy inny, ten dowód także podlega ocenie i doświadczony prawnik, a tym bardziej sędzia, takie elementy wychwyci. Nie ma więc większego ryzyka wyciągnięcia z nich wadliwych wniosków. .
  • bhwwpu9nev.pages.dev/619
  • bhwwpu9nev.pages.dev/764
  • bhwwpu9nev.pages.dev/270
  • bhwwpu9nev.pages.dev/895
  • bhwwpu9nev.pages.dev/746
  • bhwwpu9nev.pages.dev/190
  • bhwwpu9nev.pages.dev/392
  • bhwwpu9nev.pages.dev/115
  • bhwwpu9nev.pages.dev/748
  • bhwwpu9nev.pages.dev/441
  • bhwwpu9nev.pages.dev/851
  • bhwwpu9nev.pages.dev/969
  • bhwwpu9nev.pages.dev/21
  • bhwwpu9nev.pages.dev/219
  • bhwwpu9nev.pages.dev/108
  • czy nagranie rozmowy może być dowodem w sądzie